Δίκες για εμπορία γυναικών προς καταναγκαστική πορνεία

Διάφορα άρθρα - 13/12/2004

Το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) επισημαίνει δύο σημερινά κείμενα του «Ιού» στην «Ελευθεροτυπία» και της «Εποχής» για τις δίκες για εμπορία γυναικών προς καταναγκαστική πορνεία στις υποθέσεις Τζίνας Μ. και Καμέλειας Π., που ολοκληρώθηκε πριν 10 ημέρες και Όλγας Μπ. που συνεχίζεται στις 17 Δεκεμβρίου.

Υπόθεση Όλγας Μπ.

Εποχή

12 Δεκεμβρίου 2004

Μαζική παρουσία αλληλεγγύης στη δίκη βιασμού και μαστροπείας, στην Πάτρα

Άρχισε την Τετάρτη 8/10 η δίκη με κατηγορούμενο αστυνομικό για βιασμό νεαρής αλλοδαπής από την Ουκρανία το 1998. Η δίκη επαναλαμβάνεται, μετά από έφεση του Εισαγγελέα Εφετών Πάτρας για την απόφαση απαλλαγής του στις 29/3/2004. Ο αστυνομικός έχει ήδη διωχθεί από την υπηρεσία του με εξάμηνη απόλυση για παράβαση καθήκοντος, που σχετίζεται με κυκλώματα εμπορίας ανθρώπων, ενώ τέσσερα άτομα έχουν καταδικασθεί για την εμπορία της Όλγας και άλλων 13 αλλοδαπών.

Μετά από έξι χρόνια και από μεγάλες περιπέτειες, η κοπέλα που είχε φυλακιστεί σε κυκλώματα καταναγκαστικής πορνείας αγωνίζεται με απαράμιλλο σθένος να βρει την ηθική της δικαίωση. Οι καταγγελίες της οδήγησαν στην εξάρθρωση κυκλωμάτων στην Κόρινθο και την Αμαλιάδα, όπου εκείνη ήταν φυλακισμένη. Χαιρετίζουμε την δήλωση που έκανε και μέσα στο δικαστήριο, ότι όχι μόνο απαιτεί να δικαιωθεί η ίδια αλλά και να προστατεύσει τις άλλες νέες γυναίκες που βρίσκονται σε παρόμοιες συνθήκες.

Η υπόθεση αυτή, όπως και άλλες δύο που βρέθηκαν στην επικαιρότητα τους τελευταίους μήνες, βρίθει παραλείψεων της Δικαιοσύνης που οδήγησαν σε παραγραφές πολλών πλημμελημάτων και επίσης βρίθει πράξεων και παραλείψεων που μας οδηγούν στην εκτίμηση ότι αφ' ενός υπάρχουν σπείρες που φροντίζουν για τις παραλείψεις, αφ' ετέρου υπάρχει κοινωνική και δικαστική ανοχή στο φαινόμενο της καταναγκαστικής πορνείας αλλοδαπών γυναικών.

Υπάρχει όμως και η κοινωνική κατακραυγή, από φεμινιστικές και γυναικείες οργανώσεις, από πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και απλούς πολίτες που δεν ανέχονται αυτή την κοινωνική εξαχρείωση.

Το παραπάνω είναι τμήμα ανακοίνωσης σχετικά με τη δίκη, που εξέδωσαν η Παγκόσμια Πορεία Γυναικών και το Φεμινιστικό Κέντρο Αθήνας, που καλούν σε μαζική συμπαράσταση.
Αξίζει να επισημανθεί ότι τη φορά αυτή περισσότερα από 70 άτομα, συνέρευσαν στο δικαστήριο για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους. Ακόμα σημαντικότερο, ότι δεκάδες φοιτήτριες και φοιτητές του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του ΤΕΙ Πάτρας, παραβρέθηκαν στη δίκη στο πλαίσιο της πρακτικής τους άσκησης, πράγμα που αποτελεί μια καινοτόμα εκπαιδευτική πρακτική. Η δίκη διακόπηκε για την Παρασκευή 17/12, 9 π.μ., και υπάρχει βάσιμη ελπίδα ότι η αλληλεγγύη θα είναι επίσης μαζική και αποφασιστική.
Ακολουθεί ψήφισμα που υπογράφεται από οργανώσεις, φορείς και άτομα.

ΨΗΦΙΣΜΑ

Είμαστε εδώ, γιατί θέλουμε να εκφράσουμε την οργή μας για αυτή την κατάσταση της ακραίας καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και για την εμπορία και σεξουαλική εκμετάλλευση των αλλοδαπών γυναικών.

Απαιτούμε την τιμωρία των μαστροπών και των συνεργών τους κρατικών λειτουργών, που χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσε να συνεχίζεται αυτό το έγκλημα.

Ζητούμε την τιμωρία του συγκεκριμένου αστυνομικού, γιατί από τις ανακρίσεις και την ακροαματική διαδικασία έγινε απολύτως καθαρό ότι πράγματι προέβη στο κακούργημα του βιασμού το οποίο πραγματοποίησε στο πλαίσιο της ανταμοιβής του για τη συνεργασία και την κάλυψη των κυκλωμάτων.

Απευθυνόμαστε και σήμερα στην κοινωνία για να συσπειρωθεί γύρω από την απαίτηση για πλήρη εξάλειψη της καταναγκαστικής πορνείας των αλλοδαπών γυναικών, για τιμωρία των μαστροπών και των πελατών και αρωγή στα θύματα αυτής της χρυσοφόρας και απόλυτα ανήθικης δραστηριότητας.

Το ψήφισμα το υπογράφουν οι εκπρόσωποι/μέλη φορέων-οργανώσεων-κινήσεων:
Παγκόσμια Πορεία Γυναικών-Πενταράκη Μαρία, Φεμινιστικό Κέντρο Αθήνας-Βωβού Σίσσυ, Ένωση Γυναικών Ελλάδας, παράρτημα Πάτρας-Γιαβάση Αγγελική, Μαφάλντα, ομάδα κατά του σεξισμού- Λούντου Ελισσάβετ, Δίκτυο για τα Κοινωνικά και Πολιτικά Δικαιώματα-Φελέκης Γιάννης, Κοινωνικό Φόρουμ Πάτρας- Μηλιτσοπούλου Μαρία, Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ-Χασαπογιάννης Δημήτρης, Γυναίκες για μιας Άλλη Ευρώπη- Τσεμπελίκου Πόπη, ΑΚΟΑ, οργάνωση Πάτρας-Κουντρουμπή Κωνστάντια, Ομάδα νεολαίας Virus-Μανιάτης Γιώργος, Ιατρική Παρέμβαση-Λάζαρη Χαρά, Εργατικό Κέντρο Πάτρας-Καλαβριζιώτου Ευθυμία, ΠΑΣΟΚ-Καραμάνου Άννα.

Επίσης, στη δίκη παραβρέθηκαν για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους και συνυπέγραψαν το ψήφισμα 60 πολίτες. Τέλος, παραβρέθηκαν ως παρατηρητές/τριες εκπρόσωποι της Διεθνής Αμνηστίας και του Παρατηρητηρίου των συμφωνιών του Ελσίνκι.


Υπόθεση Τζίνας Μ. και Καμέλιας Π.

Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ ΜΑΣΤΡΟΠΕΙΑΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ.

Μια πολύ σημαντική δίκη μάς θύμισε αυτές τις μέρες ότι, εκτός από τους «άυλους» νταβατζήδες του Μπαϊρακτάρη, υπάρχουν και οι παλιοί καλοί νταβατζήδες. Η δική τους διαπλοκή δεν αφορά, βέβαια, τα μέσα ενημέρωσης αλλά τα όργανα της τάξης. Ομως ο εντοπισμός τους είναι το ίδιο δύσκολος.

Το ροζ κύκλωμα του ενός
http://www.enet.gr/online/online_print.jsp?id=43462588,51361084,65411772,72966204

ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΨΑΡΡΑ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ. ΙΟΣ

Το παλιό παιχνιδάκι της κολοκυθιάς βρήκε την τέλεια εφαρμογή του στη «μεγάλη δίκη των ροζ κυκλωμάτων της μαστροπείας» που αποκαλύφθηκε τον Οκτώβριο του 1998, με την καταγγελία της δεκαεξάχρονης Τζίνας Μ. και της δεκαπεντάχρονης Καμέλιας Π. από τη Ρουμανία.

Πόσοι ήταν οι δράστες; Καμιά τριανταριά! Και γιατί να είναι 30; Αμ πόσοι θες να είναι; Ας είναι 26! Και γιατί να είναι 26; Αμ πόσοι θες να είναι; Να είναι 17! Και γιατί 17; Αμ πόσοι θες να είναι; Να είναι 8. Και γιατί να είναι 8; Αμ πόσοι θες να είναι; Να είναι 4! Και γιατί να είναι 4; Αμ πόσοι θες να είναι; Να είναι ένας!

Τελικά μόνο ένας θα εκτίσει ποινή 25 χρόνων, σύμφωνα με την απόφαση του τριμελούς εφετείου κακουργημάτων που εκδόθηκε στις 3 Δεκεμβρίου. Προηγήθηκαν αλλεπάλληλες αναβολές δικών, παραλείψεις κρατικών λειτουργών, εξαφανίσεις υπόπτων. Το τριμελές έφτασε να δικάζει με τα μισά αδικήματα σε παραγραφή, με παρόντες-απόντες κατηγορουμένους, με αλλαγές καταθέσεων-αναγνωρίσεων στο ακροατήριο, λόγω εμφανούς φόβου των μαρτύρων, γεγονός που επεσήμαναν και οι ίδιοι οι εφέτες.

Η πολυήμερη δίκη διεξήχθη μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας που είχαν αστράψει τις ημέρες της «εξάρθρωσης» αυτού του «μεγαλύτερου ροζ κυκλώματος». Και να σκεφτεί κανείς ότι τις ίδιες μέρες άπειρα δημοσιεύματα και εκπομπές αφιερώθηκαν στις κακοποιημένες γυναίκες και στη βία με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, που είναι αφιερωμένη στο θέμα αυτό.

Και ήταν τουλάχιστον ατυχής η επιμονή της προέδρου να έχει στο εδώλιο ανάμεσα στους κατηγορούμενους καθισμένες και τις δύο εικοσάχρονες - πλέον- κοπέλες λόγω του από καιρού παραγραμμένου αδικήματος της παράνομης εισόδου στη χώρα. Οπως παρατήρησε σε σχετική ερώτησή μας η Αννα Διαμαντοπούλου, που ήταν παρούσα την ημέρα της απόφασης, «το να βλέπει κανείς στο ίδιο εδώλιο θύματα και θύτες ξέροντας τα γεγονότα, μόνο αγανάκτηση δημιουργεί. Φυσικά, αν κάποιος ερμηνεύει σαν κομπιούτερ το γράμμα του νόμου, μπορεί να οδηγηθεί σε αυτή την επιλογή, αλλά είναι αποτρόπαιο γι' αυτές τις κοπέλες όχι μόνο να έρχονται να καταθέσουν τη μαρτυρία τους αλλά να κάθονται στο εδώλιο και από ό,τι άκουσα να τους ζητούν να περιγράψουν την πράξη. Εδώ δεν είναι θέμα ευαισθησίας γυναικών ή ανδρών. Είναι θέμα ευαισθησίας πολιτών».

Βλέπε, άκου, σώπα!

Τα δύο δεκαπεντάχρονα τότε κορίτσια-θύματα, που κατάφεραν μέσα από ξύλο, βιασμούς και απειλές να φτάσουν στον ανακριτή, αποδείχτηκαν πολύ πιο «χρήσιμα» για το κράτος δικαίου από ένα ολόκληρο αστυνομικό τμήμα στη Γλυφάδα, ακριβώς απέναντι από τον οίκο-κολαστήριο. Οπως είπαν σχεδόν όλοι οι μάρτυρες αστυνομικοί στη δίκη, δεν κοίταζαν ποτέ έξω από το παράθυρο του τμήματος ούτε και από το μπαλκόνι λόγω... φόρτου εργασίας. Συνεπώς δεν γνώριζαν ότι στο διπλανό τους σπίτι βιάζονταν δεκαπεντάχρονα παιδιά ή έστω ότι λειτουργούσε παράνομος οίκος ανοχής. Μόνο οι διοικητές το γνώριζαν -όπως αρχικά καταθέτουν δύο αστυνομικοί- αλλά μάλλον το κρατούσαν επτασφράγιστο μυστικό και δεν άφηναν τους υφισταμένους τους να κάνουν έρευνες!

Ισως τις είχαν αναλάβει προσωπικά οι ίδιοι... λόγω της σοβαρότητας της περίπτωσης. Από τους διοικητές, εκείνος που βρισκόταν εκεί το επίμαχο διάστημα είχε μετατεθεί ήδη όταν ξεκίνησαν οι ανακρίσεις, ενώ ο δεύτερος δικάστηκε στην παρούσα δίκη για παράβαση καθήκοντος. Το ότι οι κοπέλες αναγνώρισαν σε πρόσωπα αστυνομικών κάποιους από τους «πελάτες» ή το ότι στις καταθέσεις και στις απομαγνητοφωνημένες τηλεφωνικές συνομιλίες των πρωταγωνιστών σαφώς προκύπτει ανάμειξη αστυνομικών τουλάχιστον ως προς τη συγκάλυψη είναι μάλλον δευτερεύουσας σημασίας ζήτημα.

Τμήμα Ηθών!

Μόνο για έναν αστυνομικό προέκυψε ενοχή κατά την απόφαση του εφετείου πέραν της παράβασης καθήκοντος και για απλή συνέργεια σε δύο βιασμούς. Ηταν ο ίδιος που κατά τη διάρκεια της δίκης απείλησε τη μία κοπέλα μέσα στο δικαστήριο με απέλαση αν ο ίδιος θα καταδικαζόταν, ενώ υπαινίχθηκε σαφώς ότι ίσως να το «ήθελαν και λίγο» τα θύματα. Αλλά όταν ολόκληρος βουλευτής αποφαίνεται γελώντας ότι κάθε γυναίκα τρώει τη σφαλιάρα της, τι να σου κάνει κι ο αστυνομικός, που σε τελική ανάλυση τιμωρήθηκε κιόλας σε 4 χρόνια με αναστολή;

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης που περιλαμβάνονται στη δικογραφία, κυρίως σε ό,τι αφορά τους (φυγόδικους τότε, αθώους λόγω παραγραφής τώρα) βασικούς κατηγορούμενους. Στην έκθεση αρ. 9.887 περιλαμβάνονται απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες του Σωτήρη Μάνη, ιδιοκτήτη του επίμαχου και άλλων παράνομων οίκων ανοχής, με διάφορους συνεργούς του, τον Γεώργιο Μάνη (αδελφό), κάποιον Αλέκο και κάποιον Μπαμπούρη. Η πραγματογνωμοσύνη βεβαιώνει ότι οι κασέτες με τις συνομιλίες είναι γνήσιες.

Η συνήγορος Γιάννα Κούρτοβικ θέλησε να ακουστούν οι πολύ διαφωτιστικές αυτές συνομιλίες, αλλά η πρόεδρος την απέτρεψε, μια και ο Μάνης δεν βρισκόταν στο εδώλιο λόγω παραγραφής. Για κάποιον που θα διαβάσει προσεκτικά αυτή την απομαγνητοφώνηση θα γίνει εύκολα αντιληπτό ότι «φωτογραφίζονται» κι άλλα πρόσωπα, τα οποία όμως δεν εντοπίστηκαν, ενώ έδεναν με τα υπόλοιπα στοιχεία και τις μαρτυρίες των κοριτσιών. Στην έκθεση οι συνομιλούντες αναφέρονται σαν ΑΦ1 (Σωτήρης) και ΑΦ2 (Αλέκος).

ΑΦ1: «Οχι άμα πας να πεις και να μην πεις τίποτα. Θα είναι μπλέξιμο χοντρό και για σένα εντάξει. Ελα από κάτω μου να σου κάνω επαφή εγώ, δεν ξέρει κανείς το όνομά σου (...) έχεις ένα τέτοιο ενδεχόμενο (...) γιατί έχω εγώ ένα τέτοιο πράμα, έχω φύγει από το σπίτι, έχω αλλάξει σπίτι, άλλαξα αυτοκίνητο, κοιμόμουνα δυο μήνες σε σπίτια, στου χοντρού, στου φίλου μου του Τάκη, σ' ένα άλλο που κρατάγαμε το σπίτι ένα μήνα (...) εγώ είχα κοριούς παντού μέχρι πάνω μου δεν ξέρω αν έχω, δεν κάνω πλάκα. Γιατί, είχα με το Σαράντο, που ήτανε για ένα άτομο, είχαμε ένα αρχ... και μισό που δίναμε και πάλι να πούμε, τον παθών μας τον τάραχο και βάλαμε και ανθρώπους μεγάλους για να καθαρίσουμε. Δεν καθαρίζουμε δηλαδή η μαστροπεία είναι δυο χρόνια Αλέκο και η δωροδοκία να πούμε είναι πέντε» (...)

Αφ1: «Τον αρχηγό, τον υπαρχηγό, τον Β, τον Γ, ποιον;».

Αφ2: «Και δεν θέλω να μου πεις που είναι ο Μπ. μέσα, δεν έχω κάλυψη τότε και ήθελα να μου το πεις αυτό το πράγμα ότι έχεις κάλυψη από τον Μπ. Δηλαδή αν δεν έχω τον διοικητή ή τον υποδιοικητή είναι σαν να μην έχω κάλυψη. Είναι μέσα και δουλεύει ο Μπ. Σήμερα είναι πρωί κι αύριο είναι απόγευμα».

Αφ1: «Και μεθαύριο έχει ρεπό και μετά παίρνει άδεια γιατί είναι Αύγουστος και άντε να δουλέψουμε...»

Αφ2: «Τα αρχ... μου θα δουλέψουνε έτσι όπως πάμε... ένας να μείνει στο ηθών σε μας θα 'ρχεται. Με τέτοιο άγχος πώς να δουλέψουμε (...) παλιά έπαιρνα τηλέφωνο στα μαγαζιά και δεν το σηκώνανε κι έλεγα ότι έχουν δουλειά, τώρα όταν δεν το σηκώνουνε λέω τους πιάσανε...»

Ακολουθούν κι άλλες σελίδες με άκρως αποκαλυπτικές συνομιλίες για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το επάγγελμα του μαστροπού αλλά και για διάφορες συναλλαγές που υποχρεώνονται να κάνουν για να ξεφύγουν. Πολλές φορές γίνεται αναφορά σε κάποιον Ηλία, δικηγόρο, που το όνομά του αποκαλύφθηκε στη δίκη από συνήγορο υπεράσπισης. Ο ίδιος μάλιστα συνήγορος αποκάλυψε ότι τόσο ο δικηγόρος Η.Α. όσο και κάποια Μ.Π. είναι ιδιοκτήτες τουλάχιστον 50 οίκων ανοχής και με σωρεία κατηγοριών για μαστροπείες.

Στα συμβόλαια ενοικίασης των επίμαχων «στούντιο μασάζ», όπως αποκάλυψε η συνήγορος πολιτικής αγωγής Ιωάννα Κούρτοβικ, αναφέρεται πάντοτε σαν ενοικιαστής, πλην του Σ. Μάνη, και κάποιος Α. Τσιρώνης, πρόσωπο άφαντο σε όλη την προδικασία αλλά και στη δίκη. Η κ. Κούρτοβικ επισήμανε την απουσία των ουσιωδών αυτών μαρτύρων που θα βοηθούσαν στην αποκάλυψη όλου του κυκλώματος. Χαρακτηριστικό είναι ένα σημείο της απολογίας Μάνη στον ανακριτή στις 20/10/99:

Ανακριτής : «Στο γραφείο σου βρέθηκαν και κατασχέθηκαν σημειώσεις όπου αναγράφονται μεταξύ άλλων οι λέξεις "αλλοδ", "ηθ", "Κυψ" έναντι δε αυτών αναγράφονται διάφορα ποσά. Τι λες γι' αυτά;»

Μάνης: «Δεν θυμάμαι».

Στον τεράστιο όγκο της δικογραφίας περιλαμβάνονται πολλά μισθώματα με χρήση «στούντιο μασάζ» που δίνουν μια σαφή εικόνα για την έκταση του κυκλώματος σε όλη την Αθήνα πλην αυτών που αναγνώρισαν σαν τόπο μαρτυρίου τους τα δύο κορίτσια, δηλαδή της οδού Βουλιαγμένης 39 (απέναντι από το αλλοδαπών Γλυφάδας) και της οδού Κεφαλληνίας 15 (Κυψέλη). Ο ίδιος ο ανακριτής κ. Κράνης που διενήργησε την αυτοψία μεταξύ άλλων λέει για την Βουλιαγμένης 39 ότι «υπάρχει ανεμπόδιστη ορατότητα προς το διαγωνίως απέναντι οίκημα όπου στεγάζονται οι υπηρεσίες των τμημάτων της ελληνικής αστυνομίας, αλλοδαπών και τροχαίων».

Πώς τώρα πρόλαβαν πριν από την έρευνα και μετακόμισαν έναν ολόκληρο οίκο ανοχής μετά την καταγγελία της κοπέλας χωρίς κανένας να αντιληφθεί το παραμικρό είναι το ίδιο παράξενο με το ότι αυτός ο οίκος λειτουργούσε με τα ανήλικα στην «αυλή» του αστυνομικού τμήματος.

Μαρτύριο χωρίς μάρτυρες

Στη δίκη αναδείχθηκαν και πάλι τα «εθνικά» μας χαρακτηριστικά. Πρώτα πρώτα έφτασε στο ακροατήριο μετά από 6 χρόνια. Οι βασικοί προφυλακισμένοι αποφυλακίστηκαν με όρους και, μετά από συνεχείς αναβολές, τώρα έχουν παραγραφεί τα εγκλήματά τους. Οι ξένοι υπήκοοι που τα θύματα αναγνώρισαν ως φυσικούς αυτουργούς χάθηκαν από τα άγρυπνα μάτια της αστυνομίας, με αποτέλεσμα να δικάζεται μόνον ένας που εκτελούσε πλην των αρπαγών και των βιασμών και χρέη οδηγού των μαστροπών. Θυμίζουμε ότι μετά από δημοσίευμα του «Ιού» («Ο ατέλειωτος εφιάλτης της Τζ. Μ.», 19/7/03) χρειάστηκε παρέμβαση του ίδιου του τότε υπουργού κ. Πετσάλνικου για να επισπευθούν οι διαδικασίες ώστε να μην εκπνεύσουν οι χρόνοι παραγραφής.

Η αυστηρότητα της εισαγγελικής πρότασης εξαντλήθηκε μεταξύ άλλων στο πρόσωπο ενός αλβανού μετανάστη, ο οποίος τυχαία βρέθηκε στο ξενοδοχείο που ερευνήθηκε και είχε πάνω του μικροποσότητα χασίς. Οι ίδιες οι κοπέλες δεν τον αναγνώρισαν. Οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι πλην του οδηγού και τριών αστυνομικών δεν είχαν καμία σχέση με την αρπαγή και τους βιασμούς. Το ίδιο ισχύει και για την καθαρίστρια-ταμία του οίκου ανοχής, που μάλιστα παρέμενε προφυλακισμένη για δέκα περίπου μήνες.

Οι βασικοί μάρτυρες δεν κλήθηκαν. Αυτοί που ήρθαν δεν θυμόντουσαν σχεδόν τίποτα μετά από τόσα χρόνια. Απ' ό,τι φάνηκε, η πλέον περιορισμένη μνήμη είναι των αστυνομικών. Πολλοί δε από τους μάρτυρες ήταν εμφανώς φοβισμένοι για ευνόητους λόγους, μια και κλήθηκαν να βγάλουν το φίδι από την τρύπα και να υποκαταστήσουν τη νωχέλεια του κρατικού μηχανισμού.

Από τον τεράστιο όγκο της δικογραφίας μόνο ένα μικρό μέρος παρουσιάστηκε στο ακροατήριο, με αποτέλεσμα να μείνουν σκοτεινές πολλές πλευρές της υπόθεσης. Είναι επόμενο δε να συνεχίσει το κράτος να καταδιώκει μοναχικές ιερόδουλες, ενώ αξιοσέβαστοι συμπολίτες μας εκμεταλλεύονται 30 και 50 παράνομα «μασαζάδικα».

Από τις πρώτες μέρες υπήρχε μια ένταση, ακόμα και από μεριάς δικαστών, όχι απέναντι στους κατηγορούμενους (όπως θα περίμενε κανείς, λόγω του ότι οι εφέτες ήταν όλες γυναίκες αλλά και λόγω της ειδεχθούς φύσης του εγκλήματος του βιασμού και της αρπαγής ανηλίκου), αλλά απέναντι στο ακροατήριο και ειδικά όταν εκδηλωνόταν κάποια διαμαρτυρία. Δεν παρατηρήθηκε η ίδια ευαισθησία της έδρας, όταν μια από τις κοπέλες-θύματα αναγνώρισε τον κατηγορούμενο απότακτο αστυνομικό Πούλο να κάθεται στο ακροατήριο και όχι στο εδώλιο. Το άτομο που υποδείχθηκε αποχώρησε βιαστικά χωρίς συνέπειες από το δικαστήριο. Και ήταν τουλάχιστον άστοχη η έκφραση της προέδρου όταν ρώταγε τις κοπέλες με την επίμονη φράση «εσείς κάνατε έρωτα με τον πελάτη;» ενώ ήταν σαφές ότι επρόκειτο περί αλλεπάλληλων βιασμών πάνω στα κορμιά και στην ψυχή τους.

Ενταση παρατηρήθηκε και από την πλευρά των συνηγόρων υπεράσπισης, με αποκορύφωμα επεισόδιο μεταξύ της συνηγόρου του βασικού κατηγορούμενου Η. Τόσκα και εκπροσώπου φεμινιστικής οργάνωσης που διαμαρτυρήθηκε για τις βασανιστικές ερωτήσεις στις οποίες υποβάλλονταν οι κοπέλες για να περιγράψουν την πράξη του βιασμού τους. Το αποτέλεσμα ήταν να αποβάλει η πρόεδρος τη γυναίκα που διαμαρτυρήθηκε από την αίθουσα. Το θέμα θα είχε αποτραπεί αν εφαρμοζόταν η απόφαση του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης (4/12/2003, πρόεδρος Χρήστος Ροζάκης), που για παρόμοια περίπτωση βιασμού δύο ανήλικων κοριτσιών στη Βουλγαρία αποφαίνεται μεταξύ άλλων ότι «δεν υπάρχει θέμα συναίνεσης σε βιασμό ανηλίκου σε καμία περίπτωση και ότι η βία δεν ορίζεται μόνο με άμεση πράξη αλλά και με το να είναι το θύμα ανίκανο να επιλέξει άλλη λύση πλην της παρά τη θέλησή του υποταγής στην ερωτική επιθυμία του θύτη». Αυτό αυτομάτως αποτρέπει κάθε ερώτηση περιγραφής της πράξης που ισοδυναμεί στην ουσία με έναν επιπλέον βιασμό του θύματος και μάλιστα μπροστά σε κοινό.

Μιλήσαμε σε ένα διάλειμμα της δίκης με τη συνήγορο του Ηλία Τόσκα, του μόνου κατηγορουμένου που θα εκτίσει ποινή κάθειρξης για αυτήν την υπόθεση. Η κυρία Παντελεάκη παραδέχθηκε ότι επρόκειτο περί βιασμών, ότι απόντες κατηγορούμενοι αλλά και οι πελάτες των οίκων ασελγούσαν στις κοπέλες, αλλά δήλωσε ότι ο δικός της πελάτης άδικα κατηγορήθηκε για το συγκεκριμένο βιασμό και ότι ήταν ο τελευταίος τροχός της αμάξης. Εφόσον ο ίδιος αρνήθηκε την κατηγορία, εκείνη έπρεπε σύμφωνα με το νόμο να διερευνήσει τα ακριβή περιστατικά, γιατί «οι κοπέλες είχαν αντιφάσεις στις καταθέσεις τους». Επίσης απέδωσε την ένταση στη συνηθισμένη ατμόσφαιρα των ακροατηρίων, ενώ αναρωτήθηκε για το πώς με την ίδια κατηγορία ο αστυνομικός στο σπίτι του οποίου τελέστηκε ο βιασμός επανήλθε στο Σώμα ενώ ο αλβανικής καταγωγής πελάτης της φυλακίστηκε.

Απευθυνόμενη προς την Καμέλια, η συνήγορος θεώρησε σκόπιμο να ρωτήσει: «Πώς ήταν δυνατόν ενώ βίαζε ο Τόσκα τη μία να είναι δίπλα η άλλη; Τι έκανες εκείνη την ώρα; Καθόσουνα ξαπλωμένη και έκλαιγες; Το ένστικτο του ζώου μέσα μας κανονικά μας κάνει να αντιδρούμε!» Φυσικά η κοπέλα δεν μπόρεσε να απαντήσει «πειστικά» σε αυτά τα ερωτήματα. Ηταν φανερό ότι άβυσσος χώριζε τις δύο γυναίκες, συνήγορο και θύμα.

Το ότι οι ίδιες οι κοπέλες κατέθεσαν ότι αυτός «ο τελευταίος τροχός», ο οδηγός του βασικού αυτουργού, πολλές φορές τις βίασε, τις έδειρε και τις απείλησε στην ηλικία των 15 και 16 ετών, και επιπλέον πρωταγωνίστησε σύμφωνα με την κατάθεση της Τζίνας στην «επιχείρηση» εντοπισμού της, δεν αφορούσε την αποδιδόμενη σε αυτόν κατηγορία στο εφετείο.

Αλλο χαρακτηριστικό αυτής της δίκης: η συνήθης συντεχνιακή αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της αστυνομίας, είτε πρόκειται για κατηγορούμενους είτε για μάρτυρες. Ακόμα και γυναίκες αστυνομικοί επέδειξαν την ίδια αλληλεγγύη και το δικαστήριο φάνηκε να συμμερίζεται αυτή τη στάση. Είναι ενδεικτικό ότι σε ερωτήσεις της κυρίας Κούρτοβικ προς μάρτυρα αστυνομικό του επίμαχου τμήματος η πρόεδρος παρενέβη λέγοντας ότι «εδώ δεν δικάζουμε την αστυνομία συλλήβδην, δεν είναι της παρούσης να δούμε αν οι αστυνομικοί του τμήματος συζητούσαν μεταξύ τους για την υπόθεση». Κι όταν η συνήγορος διαμαρτυρήθηκε, εξηγώντας ότι εξετάζει παράβαση καθήκοντος, η πρόεδρος απάντησε ότι δεν ενδιαφέρει το δικαστήριο το πώς λειτουργούσε και ποιοι ήταν οι σκοποί του αστυνομικού τμήματος.

Οι υπερασπιστές των κατηγορουμένων, όπως είναι φυσικό, πρέπει να προστατέψουν τους πελάτες τους. Είναι όμως πολύ χαρακτηριστικά τα επιχειρήματα του συνηγόρου του αστυνομικού Πούλου, ο οποίος δεν παρουσιάστηκε στο δικαστήριο: «Η Τζίνα ήταν ένα πλάσμα διωγμένο, που έκρινε ότι η αναγνώριση του πελάτη μου θα την έκανε αρεστή στην αστυνομία» και «ουδείς κατέθεσε εναντίον του πλην μιας συγκατηγορουμένης του (εννοεί το θύμα, που όπως είπαμε ήταν και κατηγορουμένη στη δίκη) κι όποιος κάνει μια τέτοια κατηγορία πρέπει να έχει δυνατότητα αντίληψης, ήθος και ανιδιοτέλεια!» και τέλος «η πολιτική αγωγή (Κούρτοβικ) θέλει να αποδείξει ότι ένας δυστυχισμένος παντρεμένος με δυο παιδιά αστυνομικός θα πήγαινε σε οίκο ανοχής, ενώ έχει τέτοια γυναίκα και μάλιστα Ζακυνθινιά, όταν φημίζονται οι Ζακυνθινιές για την ομορφιά τους!»

Ηταν συγκλονιστική η στιγμή της κατάθεσης της Τζίνας, που, αφού υποβλήθηκε σε βασανιστικές ερωτήσεις (κυρίως από τους συνηγόρους αλλά και από την έδρα) και καταλαβαίνοντας ότι προσπαθούσαν όλοι να βρούνε αντιφάσεις και ανακρίβειες στις απαντήσεις της, με μια αφοπλιστική αφέλεια αναρωτήθηκε: «Καλά, αν όλα είναι όπως τα αφήνετε να εννοηθούν, τότε εγώ γιατί βρίσκομαι εδώ;»

Η τελική απόφαση δικαίωσε την Τζίνα και την Καμέλια. Μπορεί να μην είδαν στο εδώλιο τον κύριο κατηγορούμενο και τους βασικούς συνεργούς του, αλλά τουλάχιστον δεν έφτασε όλη η υπόθεση στην παραγραφή και αποφεύχθηκε ο διασυρμός της Δικαιοσύνης. Το κύκλωμα δεν εξαρθρώθηκε πλήρως, αλλά ίσως η απόφαση αυτή να είναι ένα πρώτο μήνυμα προς τους μηχανισμούς που καλύπτουν την εμπορία γυναικών και την καταναγκαστική πορνεία.

Η απόφαση του τριμελούς εφετείου είναι κυρίως μια προτροπή σε γυναίκες με παρόμοιες εμπειρίες να τολμήσουν την καταγγελία των βασανιστών-βιαστών τους. Αρκεί βέβαια να βρεθεί και λίγος χώρος στα ΜΜΕ για να καταγραφεί αυτή η σημαντική απόφαση.

--------------------------------------------------------------------------------

Το τέλος του εφιάλτη

Δικαιωμένες από την απόφαση του δικαστηρίου, αλλά με ανεξίτηλα σημάδια από την τραγωδία που έζησαν στα χέρια των μαστροπών, βιαστών και βασανιστών τους, οι δύο κοπέλες από τη Ρουμανία μάς εξηγούν ότι δεν μπορούσαν τότε να γυρίσουν πίσω στην πατρίδα τους. Δεν ήταν μόνο η ντροπή που τις εμπόδιζε, αλλά κυρίως ο φόβος της εκδίκησης, επειδή είχαν το θάρρος να καταγγείλουν το κύκλωμα της εκμετάλλευσης. Αλλά και στην Ελλάδα, που τη θεωρούν πια δεύτερη πατρίδα, δεν μπορούν να ηρεμήσουν.

Καμέλια: Μας απείλησαν ακόμα και μέσα στο δικαστήριο.

Τζίνα: Εμένα με πείραξε που η δικηγόρος του Ηλία Τόσκα δεν μας πίστευε και που είπε ότι αν εκείνη είχε πάθει όλα αυτά θα είχε πέσει απ' το μπαλκόνι. Επρεπε να πέσω απ' το μπαλκόνι δηλαδή για να με πιστεύουν;

Οι σχέσεις τους με τους ανθρώπους έχουν γίνει πια πολύ δύσκολες.

Τζίνα: Δεν έχω πια εμπιστοσύνη στους ανθρώπους. Φοβάμαι. Θέλω να το ξεπεράσω, αλλά δεν γίνεται.

Καμέλια: Και να κάνω μια σχέση τώρα τη χαλάω εγώ.

Τζίνα: Με βοήθησε που είχα κάποιους ανθρώπους δίπλα μου, αλλά αν ήξερα αυτό που θα γινόταν στη δίκη ίσως να φοβόμουν να το κάνω. Είναι μπλεγμένη και η αστυνομία. Είναι κυκλώματα, έχω δει με τα μάτια μου ότι τους κάνουνε πλάτες. Εμένα όταν με πήγε ο γνωστός μου στην αστυνομία, του είπανε να με αφήσει στο δρόμο, γι' αυτό πήγα και στην τηλεόραση. Ο ανακριτής όμως με είχε συνέχεια στο γραφείο του για προστασία.

Καμέλια: Πολύ καλός άνθρωπος ο ανακριτής.

Καλές αναμνήσεις έχουν οι δύο κοπέλες και από τη συμπεριφορά των αστυνομικών στην Αλεξάνδρας.

Τζίνα: Εγώ στην αρχή, όταν πήγα στον Τριανταφυλλόπουλο, νόμιζα ότι ήταν αστυνομία, δεν είχα καταλάβει ότι ήτανε τηλεόραση, γι' αυτό και δεν μιλούσα.

Καμέλια: Εγώ, όταν το έσκασε η Τζίνα, δεν μπόρεσα να το σκάσω. Είχαμε κανονίσει, αλλά την τελευταία στιγμή μας πήρε χαμπάρι ένας πελάτης, φώναξε, και μέσα στον πανικό δεν μπόρεσα να φύγω. Εκείνη κατέβηκε με το ασανσέρ κι εμείς βγήκαμε με τη Βερόνικα σχεδόν με τα εσώρουχα κι αρχίσαμε να ψάχνουμε το αυτοκίνητο που θα μας έπαιρνε αλλά ο Ιμπραήμ με την Τζίνα είχαν φοβηθεί και είχαν φύγει. Σε τρία λεπτά ήρθε έξω ο Ηλίας και μας βούτηξε. Μας έβαλε μέσα στο αυτοκίνητο, πήγαμε στο σπίτι του Φλορίν, έβαλε μουσική τέρμα και φάγαμε το ξύλο της ζωής μας. Τη Βερόνικα τη μαχαίρωσαν στο πόδι. Μπορεί να την έχουνε σκοτώσει, δεν ξέρουμε πού είναι. Η αστυνομία δεν την έψαξε και ξέρουμε ότι δεν γύρισε στη Ρουμανία. Μετά μας πήγανε εμένα και τη Βερόνικα σ' ένα μαγαζί κοντά στην Τρίπολη. Μας έκλεισαν στο σπίτι ενός γέρου για μια βδομάδα χωρίς φαγητό, τίποτα. Πίναμε νερό από μια κονσέρβα. Μετά μας πήγανε στο Κρανίδι κι εμείς τότε συνέχεια πίναμε και τα κάναμε γυαλιά καρφιά για να μας διώξουνε. Μετά μας πήγανε σε ένα άλλο μαγαζί με μπράβους. Ενα βράδυ ήρθε ένας αστυνόμος και με πήρε εμένα χωρίς να τους πει ότι ήταν αστυνόμος. Τον περάσανε για πελάτη. Αυτός με έσωσε. Εκεί έχασα τη Βερόνικα.

Τι θα συμβούλευαν εκείνες τις κοπέλες που θα βρίσκονταν στην ίδια θέση;

Καμέλια: Να μην εμπιστεύονται κανέναν. Αλλά, αν συμβεί το ίδιο, να το καταγγείλουν.

Τζίνα: Αυτά που πάθαμε δεν περνάνε. Οσο κι αν τα καταγγείλεις κι όσο να πας και σε ψυχολόγους, δεν περνάει αυτό. Αλλά και να μην πεις τίποτα είναι χειρότερο.

Καμέλια: Και να βρουν αμέσως ένα δικηγόρο. Πάντως, εμείς, αφού φτάσαμε εδώ, θα προχωρήσουμε μέχρι το τέλος.

--------------------------------------------------------------------------------

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ)

«Δίκες για εμπορία γυναικών προς καταναγκαστική πορνεία» (4/12/04)

Ανασκόπηση της δίκης και όλης της πολύχρονης διαδικασίας που οδήγησε στην κολοβή εξάρθρωση του κυκλώματος. Ζητείται «η σύλληψη και άμεση προσαγωγή σε δίκη του βασικού κατηγορούμενου Σωτήρη Μάνη και η διερεύνηση της απίστευτης συγκάλυψης των ευθυνών ακόμα και ανώτερων αξιωματικών της ΕΛΑΣ που κατονομάστηκαν σε ένορκες καταθέσεις από υφισταμένους τους, αλλά και των καταδικασθέντων αστυνομικών, για τους οποίους η ΕΛΑΣ ομολόγησε ότι δεν έκανε ΕΔΕ, γιατί δεν γνώριζε επί έξι χρόνια ότι διώκονται, κι ας τους έδινε η υπηρεσία άδειες για να παραστούν σε ανακρίσεις και δίκες».

(www.greekhelsinki.gr)

(«Ιός», 21/7/2002)

«Ελεύθερη αγορά ψυχών και σωμάτων»

Κριτική φεμινιστικών, γυναικείων και ανθρωπιστικών οργανώσεων στο νομοσχέδιο (ψηφίστηκε λίγο αργότερα) που υποσχόταν να ρυθμίσει, εκσυγχρονίζοντάς το, το εγχώριο νομοθετικό πλαίσιο για την καταναγκαστική πορνεία.

(www.iospress.gr/ios2002/ios20020721a.htm)

--------------------------------------------------------------------------------

ΔΕΙΤΕ

www.state.gov/g/tip/rls/tiprpt/2003

Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το «trafficking» (και) στην Ελλάδα, που δημιούργησε μεγάλες αντιδράσεις όταν δημοσιεύτηκε.

www.catwinternational.org

Ο δικτυακός τόπος του Συνασπισμού κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Γυναικών (Coalition Against Trafficking in Women).

www.antislavery.org/archive/other/trafficking-framework.htm

Συστάσεις μη κυβερνητικών οργανώσεων (Human Rights Watch και Anti-Slavery International) για τους τρόπους με τους οποίους πρέπει να αντιμετωπίζονται τα θύματα καταναγκαστικής πορνείας.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 12/12/2004